بلبل ہزار دستان


رسول میر سند اکھ شعر چھہ

مارۍ بلبل ہزارہ
چانۍ زیرو بمن بمن
ونتہ رۆسلہِ زارہ پارہ
یارہ  یِتہ بمن بمن
(کلیات رسول میر، ٹینگ اصل ہاکر)

مارہ کرۍ بلبل ہزارہ چانۍ زیرو بمن بمن
بوز رۆسلس زارہ پارہ یارہ  یِتہ بمن بمن
(کلیات رسول میر، شاد)

یمن دۅن پاٹھن منز چھیہ اکھ فرق "مارۍ/مارہ کرۍ” مگر یہ چھیہ نہ بٔڈ فرق۔ مطلب چھہ کنوے۔ بیاکھ فرق چھیہ "ونتہ رۆسلہِ/ بوز رۆسلس”۔  دویم فرق چھیہ بٔڈ فرق۔ یہ کرِ شعرس معنی تبدیل۔ معنی بیان کرنۍ چھہ نہ ضروری۔ توہۍ ہیکو پانہ تہِ کوشش کٔرتھ۔ میہ آو نہ از تام یہ سمجھ اگر زہ شخص اکوے نسخہ پران چھہِ، فرق کپارۍ؟ اگر نسخن منز مختلف پاٹھ درج چھہِ یم کونہ تم سٲری پاٹھ دوان؟  خیر یہ کتھ تراوۍ تو اتۍ نے۔

ٹینگ چھہ "بلبل ہزارہ”  لفظن پیٹھ نشان ترٲوتھ نوٹ لیکھان یتھہ پاٹھۍ:

"بلبل ہزار داستان۔ بیاکھ معنی۔ ساسہ بدۍ بلبل”

یہ کتھ تہِ تھاوۍ تون اتۍ نے۔ میہ چھیہ بدل کتھ کرنۍ۔ بلبل گۆو خۅش الحان جاناوار۔ کشیرِ منز یس اسۍ بلبل ونان چھہِ سہ چھہ ژھوگ کٔرتھ تہ لچہِ تلہ کنہِ وزل رنگ کٔرتھ آسان۔ امس چھہ باقی جاین، ہند و ایران تہِ بلبلے ونان۔ امس چھہِ  اسۍ بلۍ بچر تہِ ونان۔

بیاکھ اکھ تقریبا امۍ سے برابر جاناوارس تہِ چھہ بلبل ونان۔ فارسی تہ اردو دۅشونی تہ باقی زبانن منز تہِ۔ امس چھہِ فارسی پاٹھۍ ہزار تہِ ونان۔ ہزار علاوہ چھہِ امس ہزار دستان تہ ہزار آوا تہِ ونان۔ انگریزی پاٹھۍ نایٹ انگیل۔ یہ جاناوار چھہ رنگہ رنگہ آوازہ کڈان، خاص کر راتھ کیت۔ یمو رنگہ رنگہ آوازو سیتۍ چھہ امۍ سند نغمہ مسحور کن بنان۔ امی چھہ امس شاید ہزار دستان ناو پیومت۔ دستان گۆو  سرود، نغمہ، لحن۔

رسول میر چھہ ونان بلبلِ ہزارہ مطلب اے ہزار بلبلہ۔ یعنی امس خاص بلبلس کُن مخاطب۔ ہتا ہزار  دستان بلبلہ چانۍ زیرو بمن ہا مارۍ۔

ممکن چھہ ٹینگ یا بییہ کانہہ قاری ما کڈِ اتھ یتھہ پاٹھۍ معنی؛ چانۍ زیر وبمن ہا مارۍ ساسہ بدۍ بلبل۔ امی چھہ سہ بیاکھ معنی ساسہ بدۍ بلبل ونان۔

بلبل ہزارہ گۆو نہ ساسہ بدۍ بلبل۔  بہ زن مانہ نہ ٹینگ سند یہ معنی مگر مانن والی چھہ واریاہ ۔ ایک ڈھونڈو ہزار ملتے ہیں۔

ونن چھم زِ ٹینگ سند نوٹس منز بلبل ہزار "دستان” بدلہ بلبل ہزار "داستان” کتہِ آو؟ فارسی زبانۍ منز چھہِ نہ امس ہزار داستان ونان بلکہ ہزار دستان۔ داستان گیہ حکایت، دستان گۆو لحن، آواز۔

دراصل چھہ  اردوس منز امس جاناوارس بلبل ہزار داستان ونان۔

فیروزللغاتس منز چھس معنی لیکھتھ خوش بیان، شرین کلام۔ بییس جایہ چھہ بلبلس معنی دتھ: ایک نہایت خوش آواز پرند، ہزار داستان۔ دستان لفظس چھہ الگ پاٹھۍ معنی دوان: نغمہ، آواز۔

کاشرِ ڈکشنری منز تہِ چھہ ہزار داستان دتھ تہ معنی لیکھتھ آسمانۍ جانور یُس واریاہ قسمہ بولہِ کران چھہ۔

اما اردو والیو کتھہ پاٹھۍ بلبل ہزار دستانس بلبل ہزار داستان کۆرمت؟

دراصل چھہِ فارسی زبانۍ منز داستان لفظس دستان تہِ لیکھان ٲسۍ متۍ۔ دستان چھہ داستان کے  مخفف۔  مگر سہ چھہ حکایت وول دستان، لحن، آہنگ وول دستان چھہ الگ لفظ۔ اردو والین چھہ یہ مغالتہ گۆمت۔ کس تام گمژ غلطی، پتہ تتھۍ تقلید سپدمت۔

رسول میر چھہ  بلبلِ ہزارس پتہ کنہ /ہ/ حرف لگاوان مخاطب کرنہ مۅکھہ۔ یتھہ پاٹھۍ منیب پیٹھہ منیبہ بناونہ ییہِ۔ منیبہ ژیہ کٔرتھ اسۍ مارہ۔

رسول میر چھہ ونان "ہے ہزار دستان بلبلہ چانۍ زیر و بمن مارۍ اسۍ  (ٹینگ) /کرۍ اسۍ مارہ(شاد)

یہ تہِ چھیہ حقیقت زِ کاشرۍ شاعر چھہِ قافین نش ہزار تہ ہزارہ، بہار تہ بہارہ لفظن ہنز فرق مشراوان، لہذا ہیکو نہ حتمی طور ونتھ زِ اتہِ نس کیا نیرِ نہ معنی ساسہ بدۍ بلبل۔ کڈۍ تن کانژھا اگر تی معنی کڈن چھہ۔

تلہ کنہِ ٲس کتھ دستانچ (آہنگ)، اتھۍ بنٲو میہ داستان (حکایت)

 

2 thoughts on “بلبل ہزار دستان

تبصرہ کریں